Güney Azerbaycan ve İran’da Yaşayan Türklerin Kültürel Durumu – Hasan RAŞİDİ

Özet

Güney Azerbaycan ve İran’da Yaşayan Türklerin Kültürel Durumu

Hasan RAŞİDİ

İran nüfusunun böyük bir qısmını oluşdurmasına reğmen, İran’da Türklerin ana dillerinde teshil almaktan yoxsun olmalarının yanı sıra, radyo ve televizyon proqramlarında da onlara gerekli yer verilmemiş, hazırlanan az sayıda proqramda da Türkceni pozmaq amacı ile Farscayla qarışmış bir dil sunulmaqdadır. Oysa ki, İran’da toplam 150 min nüfusu olan Ermeniler, ilk mektebden üniversite sonuna qeder Ermenice eyitim alabilmekde ve dil ve kültürlerini qorumaq ve gelişdirmek üçün her türlü imkandan yararlanabilmekdedirler. Bu asimilasyon ve ayrımcılıq siyaseti sonucunda, özellikle iki dilli bölgelerde Farslaşma durumu ortaya çıxmaqda ve tamemn Türk olan bölgelerde de uşaqlarıyla Farsca danışma süreci artaraq davam etmekdedir.

Anahtar sözcükler: Güney Azerbaycan, İran, Türk, Farslaşdırma. 

چکیده

وضعیت فرهنگی ترکان ساکن در آذربایجان جنوبی و ایران

حسن راشدی

ترک‌ها اگرچه بخش بزرگی از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند، اما از حق تحصیل زبان مادری خود محروم می‌باشند. ضمن اینکه در برنامه‌های رادیو و تلویزیونی نیز سهم ناچیزی برای زبان و فرهنگ ترکی در نظر گرفته شده و در این برنامه‌ها نیز با هدف تخریب زبان ترکی از زبانی مخلوط که در میان مردم به “فاذری” مشهور است، استفاده می‌شود. این درحالیست که جمعیت 150 هزار نفری ارامنه در ایران از دوره دبستان تا پایان دوره دانشگاه از حق تحصیل به زبان مادری و حفاظت و توسعه آن برخوردار می‌باشند. در نتیجه این سیاست تبعض‌گرایانه و آسیمیلاسیون، وضعیت فارس‌گردانی به ویژه در مناطق دوزبانه به وجود آمده و در مناطق تماماً ترک زبان نیز روند مکالمه به زبان فارسی میان والدین و کودکان نیز به سرعت ادامه دارد.

کلیدواژه‌ها: آذربایجان جنوبی، ایران، ترک، فارس‌گردانی